İsviçre merkezli Haelixa ve New Focus Textiles, geri dönüştürülmüş pamuğun gerçekliğini bilimsel düzeyde doğrulayan bir sistem geliştirerek döngüsel moda alanında güvenilirlik açısından yeni bir ölçüt oluşturuyor. Geri dönüştürülmüş malzemelerde şeffaflığın artırılması açısından önemli bir adım olan bu iş birliği, tekstilden tekstile (T2T) süreçlerde kullanılan geri dönüştürülmüş pamuğun kaynağını adli yöntemlerle kanıtlamayı mümkün kılıyor. Moda sektöründe giderek daha sık vurgulanan bir gerçek de böylece güç kazanıyor: geri dönüştürülmüş pamuk iddiaları, ancak onları destekleyen somut kanıtlar kadar sağlamdır.
Dairesel pamukta DNA izleme neden önemli?
Hem endüstriyel hem de tüketim sonrası pamuk atıklarını GRS sertifikalı kumaşlara dönüştüren New Focus Textiles, geri dönüşüm süreci başlamadan önce hammaddesine Haelixa’nın DNA işaretleyicisini uyguluyor. İsviçre Alp bitkilerinden elde edilen, toksik olmayan bu DNA izleri; eğirme, boyama, dokuma ve terbiye dahil tüm üretim aşamalarında kumaşın üzerinde kalıcı şekilde varlığını sürdürüyor.
Bu yöntem sayesinde, üretimin herhangi bir noktasından alınan bir numune akredite laboratuvarlarda PCR analiziyle test edilebiliyor. Sonuç, yalnızca bir evrak akışı değil; geri dönüştürülmüş içeriğin gerçekten var olduğunu kanıtlayan fiziksel bir “parmak izi” niteliği taşıyor.
Haelixa CEO’su Patrick Strumpf’un da ifade ettiği gibi, geri dönüştürülmüş içerik iddialarının artık somut delillerle desteklenmesi gerekiyor. Böylece üreticiler, geri dönüştürülmüş materyalin gerçekten üründe yer aldığını bilimsel şekilde gösterebiliyor ve müşterilerinde güven oluşturabiliyor.
Bilimsel doğrulamadan bütünsel güvene
New Focus Textiles’ın hâlihazırda sunduğu GRS sertifikalı geri dönüştürülmüş pamuk, DNA işaretleme teknolojisiyle artık ikinci bir doğrulama katmanına sahip. Böylece her parti sadece belgeler üzerinden değil, laboratuvar analiziyle de takip edilebiliyor.
Şirketin ortaklarından Dr. Jennie Peterson, bu sistemin alıcılar açısından güveni güçlendirdiğini vurguluyor: Artık müşteriler yalnızca beyana dayanmak zorunda kalmıyor; geri dönüştürülmüş ürünlerin kaynağını adli delillerle doğrulama imkânı buluyor.
DNA tabanlı doğrulama sistemi, TextileGenesis gibi dijital izlenebilirlik platformlarıyla da entegre çalışarak markalara ve tedarik zinciri paydaşlarına hem fiziksel kanıt hem de dijital veri sunan kapsamlı bir görünürlük sağlıyor.
Artan düzenlemeler karşısında stratejik bir avantaj
Bu yenilik, özellikle AB’de Dijital Ürün Pasaportu ve yeşil iddialara yönelik sıkı denetimlerin gündemde olduğu bir dönemde kritik önem taşıyor. Geri dönüştürülmüş içeriğin bilimsel olarak doğrulanabilmesi, markaların hem uyumluluk hem de itibar risklerini azaltmasına yardımcı oluyor.
Haelixa’nın kendi açıklamalarında da belirtildiği gibi, bu teknoloji tedarik zincirinin her aşamasında menşe doğruluğunu kanıtlıyor ve markaların AB’nin yeni düzenlemelerine daha güçlü şekilde uyum göstermesini sağlıyor.
Haelixa’nın büyüyen etkisi
ETH Zürich’ten doğan Haelixa, ham maddelere uygulanan kurcalamaya dayanıklı DNA etiketleriyle tanınıyor. Vegan, biyolojik olarak parçalanabilir ve GOTS ile OEKO-TEX Standard 100 uyumlu olan bu işaretleyiciler, yüksek güvenilirlik gerektiren tekstil uygulamaları için ideal bir çözüm sunuyor.
Şirket, C&A ile yürüttüğü organik pamuk takibi ve OVS ile gerçekleştirdiği tam üretim süreci izleme projeleriyle de biliniyor.
Sektör için olası etkiler
Güvenin bilime dayanması:
DNA izleme teknolojisini benimseyen markalar, artık geri dönüştürülmüş içeriği kâğıt üzerindeki belgeler yerine fiziksel kanıtlarla destekleyebiliyor.
Dairesel moda alanı yoğunlaşıyor. Bu ortamda, laboratuvarla doğrulanabilir şeffaflık önemli bir farklılaşma unsuru haline geliyor.
Yaklaşan mevzuatlar, markaların yalnızca iddialarla değil, somut kanıtlarla hareket etmesini zorunlu kılıyor. Bu sistem markaların risk yönetimini güçlendiriyor.
Teknolojinin yaygınlaşması hâlinde, geri dönüştürülmüş pamuktan üretilen her kumaş benzersiz bir DNA imzasına sahip olacak ve dairesel tekstil modeli daha güvenilir biçimde büyüyebilecek.
Geleceğe dair bir yol haritası
Haelixa ve New Focus Textiles iş birliği, döngüsel modanın geleceğine dair yalnızca bir konsept değil; sektörün güvenilirlik beklentilerini nasıl karşılaması gerektiğini gösteren somut bir örnek sunuyor. Sürdürülebilirlik standartlarının giderek sertleştiği ve tüketicilerin daha gerçekçi bilgiler talep ettiği bir ortamda, DNA tabanlı izlenebilirlik kısa süre içinde sektörün vazgeçilmez araçlarından biri haline gelebilir.
Bu teknolojinin gelecekte sektörde genel standart olup olmayacağı henüz bilinmese de, geri dönüştürülmüş tekstillerde güvenilirlik çıtasını şimdiden yukarı taşımış durumda.
