Küresel moda endüstrisi, sürdürülebilirlik vaadlerine rağmen, fosil bazlı sentetik elyaflara olan bağımlılığını sürdürmeye devam ediyor. 2023 yılına dair veriler, saf sentetik elyafların pazar payının arttığını, buna karşın pamuk ve geri dönüştürülmüş elyafların ise gerilediğini gösteriyor. Textile Exchange’in son Malzeme Pazarı Raporu'na göre, moda endüstrisinde elyaf üretimi tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı. 2022'de 116 milyon ton olan küresel elyaf üretimi, 2023'te %7 artarak 124 milyon ton oldu. Bu artış, son yıllardaki çevre odaklı çabalara rağmen, elyaf üretiminde sürdürülebilir bir denge sağlanamadığını ortaya koyuyor.
Elyaf üretiminin büyük bir kısmı, %67'si, yani yaklaşık 84 milyon ton, fosil bazlı sentetiklerden oluşuyor. Özellikle polyesterin %57'lik payıyla en çok üretilen elyaf konumunda olduğu belirtiliyor. Geri dönüştürülmüş polyester elyaflar ise pazar payında düşüş yaşadı. 2022’de %13,6 olan pazar payı, 2023'te %12,5’e geriledi. Poliamid gibi diğer sentetikler için geri dönüştürülmüş elyafların pazar payı da oldukça düşük seviyede kalıyor.
Raporda, geri dönüşüm teknolojilerindeki sınırlamalar ve bakir sentetik üretiminin maliyet avantajları nedeniyle, küresel elyaf pazarının %1'inden daha azının tüketici sonrası geri dönüştürülmüş tekstillerden geldiği belirtiliyor. Bu durum, sektörün karbon ayak izini azaltma hedeflerini sekteye uğratıyor. Özellikle tekstilden tekstile geri dönüşümün sınırlı kalması, yenilikçi çözümlerin devreye girmemesi ve geri dönüştürülmüş polyesterin büyük kısmının hâlâ PET şişelerden gelmesi, sektörün sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşmasını zorlaştırıyor.
Pamuk üretiminde ise dikkat çekici bir durum mevcut. 2023'te toplam pamuk üretimi hafif bir düşüşle 24,4 milyon ton olarak gerçekleşse de, sürdürülebilirlik programları kapsamında üretilen pamuk, toplam üretimin %29'unu oluşturuyor. Bu oran, küresel pamuk üretiminin üçte birine denk geliyor.
Doğal lifler arasında yer alan jüt, hindistancevizi lifi, keten ve kenevir gibi bitkisel lifler ise 2023'te 6,7 milyon tona ulaştı ve küresel üretimin %5,4'ünü oluşturdu. Bu lifler, çevreye daha az zarar veren alternatifler olarak görülse de, üretim kapasiteleri henüz sınırlı.
Yapay selüloz elyafları (viskon, liyosel gibi) da yükselişte. 2023'te bu elyafların üretimi %7 artarak 7,9 milyon ton oldu. Hayvansal elyaflar ise küresel üretimin %1'ini oluşturmasına rağmen, özellikle sertifikalı tiftik ve kaşmir gibi elyaflarda önemli bir büyüme kaydedildi. Bu liflerin sürdürülebilirlik standartlarına uygun üretilmesi, çevresel etkileri azaltma çabalarının bir yansıması olarak değerlendiriliyor.
Sektörün mevcut durumu, moda dünyasında dönüşümün hızlanması gerektiğini açıkça gösteriyor. Textile Exchange CEO'su Claire Bergkamp’a göre, elde edilen veriler, iklim hedeflerine ulaşmak için sektöre ciddi bir uyarı niteliği taşıyor. Geri dönüşüm teknolojilerinin geliştirilmesi ve yenilikçi çözümlerin desteklenmesi, fosil bazlı sentetiklere olan bağımlılığı azaltmanın anahtarı olarak öne çıkıyor.
Kaynak: Textile Exchange’s latest Materials Market Report
コメント