Hızlı moda, son derece başarılı bir iş modeli haline geldi. Giyim üreticileri, giderek daha kısa bir döngüde yeni stiller üretiyor ve bunları o kadar düşük fiyatlarla sunuyor ki, tüketiciler giderek daha fazla ürün satın alıyor; Ve maalesef bu ürünler bazen yalnızca birkaç kez giyilebiliyor.
Ancak bu başarıda karanlık bir taraf da var: Giysi üretimindeki patlama, karbon emisyonlarını ve diğer ekolojik zararları artırıyor. Bu da büyük bir giysi israfına yol açıyor.
Giyim çevreye nasıl zarar verir?
Enerji ve emisyonlar:
Çoğu giysinin üretildiği Çin ve gelişmekte olan ülkelerde enerji genellikle kömür gibi kirli yakıtlardan üretiliyor. Montaj sürecinin her adımı sıklıkla farklı bir ülkede gerçekleştiği için de nakliyeden kaynaklanan emisyonlar yükseliyor
Örneğin Yıllık sera gazı emisyonlarının yüzde 8'inden fazlası moda endüstrisinden kaynaklanıyor ve bu durumun yakın zamanda yavaşlaması da beklenmiyor.
Bir bütün olarak moda endüstrisinin etkileri arasında, çoğu çöplüklere gönderilen yılda 92 milyon tonun üzerinde atık ve tüketilen 1,5 trilyon litre su yer alıyor
Her yıl 79 milyar metreküp suyun** (yaklaşık 30 milyon Olimpik havuz!)** moda endüstrisi tarafından kullanıldığı tahmin ediliyor. Bu durum, özellikle üretimin yapıldığı bölgelerde suyun zaten kıt olması göz önüne alındığında son derece endişe verici bir durum.
Malzemeler:
Polyester ve pamuk tüm giyim malzemelerinin yüzde 85'ini oluşturuyor ve her ikisi de gezegene olumsuz etki açısından geri dönülmesi oldukça derin tahribatlar yaratıyor.
Polyesterin çoğu ham petrolden yapılıyor. Kumaşa sıklıkla yeraltı suyunu kirletebilecek kimyasal boyalar eklenir. Polyester ve naylon giysiler yıkandığında kanalizasyonu kirleten parçacıkları dışarı atar.
Pamuk susatır: Tek bir tişörtün üretimi için bir kişinin üç yıl yetmesine yetecek kadar su “Yaklaşık 2.700 litre” gerekebilir.Kimyasallar: Kumaşlar boyanırken ve işlenirken kullanılan kimyasallar, hem üretim sırasında hem de giysiler yıkandığında çevreye zarar veriyor.
Giysi Atıklarıyla İlgili Sorun Nedir?
Moda endüstrisi, göz kamaştırıcı defilelerin ve şık butiklerin ötesinde, atık sorunuyla boğuşan bir sektör haline geldi. Hem tüketici hem de üretim düzeyinde büyük bir kıyafet atığı sorunu mevcut.
Artan Üretim: Giyim üretimi son 20 yılda iki katına çıkarken, dünya nüfusu sadece %30 arttı. Bu durum, insanların daha fazla giysi satın aldığı ve bunları daha kısa süreliğine kullandığı anlamına geliyor.
Atık: Hem tüketiciler hem de hızlı moda satıcıları tarafından her zamankinden daha fazla kıyafet atılıyor. Kullanılmış giysilerin çoğu geri dönüşüm veya yeniden kullanım için toplanmıyor ve çöplüklere gönderiliyor veya yakılıyor.
- Ortalama bir Amerikalı her yıl yaklaşık 70 kilo giysiyi çöpe atıyor.
- Son 15 yılda, giysilerimizi saklama süremiz %40 oranında azaldı.
- İnsanların yalnızca %15'i eski ve kullanılmış kıyafetlerini geri dönüştürüyor ve bunların çoğu hala mükemmel durumda.
Tehlikeli Atık: Giysiler, boyanması ve kimyasal işlemlere tabi tutulması nedeniyle dünya çapındaki tehlikeli atıkların %22'sini oluşturuyor.
Sürdürülebilir moda nedir?
Sürdürülebilir moda, bu sorunlara çözüm getirmeyi amaçlayan bir yaklaşımı temsil eder. Üreticilerin daha temiz üretim uygulamalarını benimsemesi ve tasarım ve üretim süreçlerinde daha sıkı entegrasyon sağlaması gibi çözümler önerilir. Giysilerin tasarlanma, üretilme, taşınma, kullanılma ve atılma şeklini değiştirerek moda endüstrisini çevresel açıdan daha sorumlu hale getirmeyi amaçlar.. Bu yaklaşım, giysi tasarımından üretimine, dağıtımına ve atılmasına kadar tüm süreçleri kapsar ve bu süreçlerin her birinde çevresel ve sosyal sorumluluğu gözetir. Örneğin, bazı markalar geri dönüştürülmüş malzemeler kullanarak ürünlerini üretirken, diğerleri kimyasal boyalara bitki bazlı alternatifler aramaktadır.
Sürdürülebilir moda, çeşitli yollarla uygulanabilir. Bunlar arasında:
1. Malzeme Seçimi: Sürdürülebilir moda, çevreye daha az zarar veren malzemelerin kullanılmasını teşvik eder. Örneğin, organik pamuk, geri dönüştürülmüş polyester gibi geri dönüştürülmüş malzemeler ve doğal lifler gibi daha sürdürülebilir seçenekler tercih edilir.
2. Üretim Süreci: Sürdürülebilir moda, giyim üretiminde daha temiz ve enerji verimli süreçlerin benimsenmesini teşvik eder. Fabrikalarda atık yönetimi, su tüketiminin azaltılması ve zararlı kimyasalların kullanımının sınırlanması gibi uygulamalar önemlidir.
3. Etik Üretim: Sürdürülebilir moda, işçi haklarına saygı gösteren ve adil çalışma koşullarını sağlayan üretim tesislerini teşvik eder. İşçi sağlığı ve güvenliği, düşük ücretlerin önlenmesi ve işçi haklarının korunması gibi konular bu yaklaşımın önemli bileşenleridir.
4. Uzun Ömürlü Tasarım: Sürdürülebilir moda, dayanıklı ve zamanın ötesinde tasarımların teşvik edilmesini destekler. Kaliteli malzemelerin kullanılması ve dikişlerin sağlam olması, giysilerin uzun süre kullanılmasını sağlar ve bu da atık miktarını azaltır.
5. Döngüsel Ekonomi: Sürdürülebilir moda, atık miktarını azaltmak için döngüsel ekonomi prensiplerini benimser. Bu, giysilerin yeniden kullanılması, geri dönüştürülmesi veya tamamen parçalanabilir malzemelerden yapılmış olması anlamına gelebilir.
Sürdürülebilir moda hareketi henüz tam anlamıyla bu sorunları çözmese de, endüstriye daha bilinçli bir yaklaşım getirmiştir. Ancak, gerçek bir değişim için hem üreticilerin hem de tüketicilerin davranışlarını değiştirmesi gerekmekte. Tüketicilerin bilinçlenmesi ve alışveriş alışkanlıklarının değiştirilmesi de oldukça önemli. Daha az tüketmek, kaliteli ürünleri tercih etmek ve geri dönüşüme daha fazla önem vermek, hızlı modanın olumsuz etkilerini azaltmada önemli adımlar olabilir.
Adidas, 2022'de kullandığı polyesterin yaklaşık yüzde 96'sının geri dönüştürülmüş malzemeden geldiğini bildirdi.
Burberry Group, H&M ve Levi Strauss gibi diğer şirketler kimyasal boyalara bitki bazlı alternatiflere yöneliyor.
Sürdürülebilir modayı çevre dostu moda, etik moda ve yavaş moda gibi diğer terimlerle birbirinin yerine kullanan insanları sıklıkla görebilirsiniz.
Geri dönüşüm veya yeniden kullanım bir çözüm müdür?
Hem evet hem de hayır. Geri dönüşüm ve yeniden kullanım, moda endüstrisinde çevresel sorunların azaltılmasında önemli bir rol oynayabilir, ancak tek başlarına tam bir çözüm değil.
Geri dönüşüm, kullanılmış giysilerin veya tekstil atıklarının malzeme olarak yeniden işlenmesi ve yeni ürünlerin üretilmesi anlamına gelir. Bu süreç, atık miktarını azaltabilir ve doğal kaynakların tükenmesini önleyebilir. Giysilerin çoğu en azından kısmen geri dönüştürülebilir ancak sürecin kendi çevresel maliyetleri var. Örneğin, elyaf karışımlarının enerji yoğun bir işlem kullanılarak ayrılması gerekir. Ayırma işleminden sonra bile malzemenin yalnızca yüzde 20'si polyester veya sözde işlenmemiş pamukla harmanlanarak yeni bir giysi yapılabiliyor. Örneğin Amerika Birleşik Devletleri'nde giyim dahil tekstil ürünlerinin yalnızca yüzde 15'i geri dönüştürülüyor veya yeniden kullanılıyor.
Yeniden kullanım ise, kullanılmış giysilerin veya tekstil ürünlerinin orijinal amaçları dışında kullanılması anlamına gelir. Bu, giysilerin ikinci el mağazalarında satılması, giysi takası etkinliklerine katılma, giysi kiralaması gibi yöntemlerle gerçekleşebilir. Bu şekilde, giysilerin ömrü uzatılır ve atık miktarı azaltılır.
Ancak, hem geri dönüşüm hem de yeniden kullanımın bazı sınırlamaları var. Örneğin, geri dönüşüm süreci enerji yoğun olabilir ve bazı malzemelerin geri dönüştürülmesi zor veya maliyetlidir. Ayrıca, yeniden kullanım, giysilerin kullanılabilirlik durumuna bağlıdır ve bazı giysilerin ikinci el pazarında talep görmemesi veya kalitesiz olması nedeniyle bu yöntem etkili olmayabilir.
Bu nedenle, geri dönüşüm ve yeniden kullanım tek başına moda endüstrisinin çevresel sorunlarını çözmek için yeterli değil. Daha sürdürülebilir malzeme seçimi, temiz üretim süreçleri, etik üretim uygulamaları ve tüketicilerin bilinçlenmesi gibi diğer stratejilerle birlikte uygulanmalı. Bu şekilde, moda endüstrisi daha sürdürülebilir hale gelebilir ve çevresel etki azaltılabilir.
Daha iyi uygulamalar, 2030 yılına kadar her yıl 100 milyon tonun üzerinde giysi ve ayakkabı satın alınması öngörülen sektörün hızlı büyümesinin olumsuz etkilerini hâlâ telafi edemiyor. Ancak bu bile pek çok markanın “Yeşil Yıkama” yöntemlerini devreye sokmanın önüne geçemiyor.
Çözüm Önerileri:
Tüketici bilinci: Tüketicilerin, satın aldıkları ürünlerin çevresel etkisinin farkında olmaları ve daha bilinçli alışveriş yapmaları önemlidir. Uzun ömürlü ve kaliteli ürünlere yatırım yapmak, atık miktarını azaltmak için atılabilecek önemli bir adımdır.
Geri dönüşüm ve yeniden kullanımı teşvik etmek: Eski ve kullanılmış kıyafetlerin geri dönüştürülmesi ve yeniden kullanımı teşvik edilmelidir. Bu amaçla, daha fazla geri dönüşüm programı ve atık yönetimi altyapısı kurulmalıdır.
Sürdürülebilir üretim: Moda endüstrisi, çevreye duyarlı üretim yöntemlerini benimsemelidir. Bu, daha az su ve enerji kullanan, geri dönüştürülmüş malzemeleri tercih eden ve daha dayanıklı ürünler üreten firmaları teşvik etmek anlamına gelir.
Hükümet politikaları: Hükümetler, atık miktarını azaltmak için sektörü düzenleyecek politikalar geliştirmiştir. Bu politikalar, üreticilere daha katı çevresel standartlar koymayı ve geri dönüşüm programlarını desteklemeyi içerebilir.
Hızlı moda, gezegenimiz üzerinde yıkıcı bir etkiye sahip. Daha sürdürülebilir bir gelecek için, üreticilerin daha sorumlu üretim uygulamaları benimsemesi ve tüketicilerin alışveriş alışkanlıklarını değiştirmesi gerekiyor.
Bu bültende yer alan bilgiler şu kaynaklardan derlenmiştir:
YASAL UYARI:
******
Bu haber içeriği, bimodahayat tarafından yalnızca bilgilendirme amaçlı olarak hazırlanmıştır, herhangi bir tavsiye niteliği taşımaz, reklam amaçlı değildir ve herhangi bir ticari ürün veya hizmeti teşvik etmez. Bu içeriğin doğruluğu veya eksiksizliği garanti edilmemektedir ve içeriğin kullanımıyla ilgili herhangi bir sorumluluk kabul etmemektedir.
Bimodahayat, bu haber içeriğini önceden haber vermeksizin değiştirebilir veya kaldırabilir ve bu haber içeriğinin tüm haklarını saklı tutar.
Bu haber içeriğinin herhangi bir kısmını kopyalamak, yeniden üretmek veya dağıtmak, bimodahayat'ın yazılı izni olmadan yasaktır.
Comments