Hızlı moda sektörü, küresel ölçekte iklim kirliliği ve atık üretiminin başlıca kaynakları arasında yer alıyor. Ancak yakın zamanda yayımlanan uluslararası bir değerlendirme, sektörün önde gelen markaları arasında sürdürülebilirlik açısından ciddi farklar olduğunu ortaya koydu.
İsveç merkezli H&M, 42 moda şirketinin incelendiği bu kapsamlı analizde, fosil yakıt kullanımını azaltma ve iklim hedeflerine ulaşma yolunda en başarılı şirket olarak öne çıktı. H&M, üst üste ikinci kez en yüksek puanı alarak B+ notuyla listenin zirvesinde yer aldı. Marka, karbon ayak izini azaltmak için tedarik zincirini dönüştürmede somut adımlar atarken, yenilenebilir enerjiye geçiş ve düşük karbonlu malzeme kullanımı gibi kritik alanlarda da kayda değer ilerleme kaydetti.
Buna karşın, Shein gibi hızlı moda devi olan bazı şirketler ise listenin en alt sıralarında yer aldı. Shein, tedarik zinciri kaynaklı emisyonlarını (Kapsam 3) son değerlendirmeden bu yana %170'ten fazla artırarak ciddi eleştiriler aldı. Her ne kadar şirket bazı karbon giderme projelerine yatırım yaptığını ve döngüsel moda için fon oluşturduğunu açıklasa da, büyümeye devam eden operasyonları emisyon artışını da beraberinde getiriyor. Bu da, sürdürülebilirlik çabalarının hedeflenen etkiyi yaratmakta yetersiz kaldığını gösteriyor.
İspanyol moda devi Inditex (Zara'nın ana şirketi) ise önceki yıla göre sıralamada yükselerek ilk 10 içerisine girdi. Şeffaflık politikaları ve iklim taahhütleri nedeniyle yüksek puan alan şirket, Kapsam 3 emisyonlarını azaltma yönünde daha iddialı hedefler belirledi. Ancak aynı zamanda, ulaştırma ve üretim süreçlerindeki emisyonlarında artış yaşandığı da raporda dikkat çekilen bir diğer önemli nokta oldu.
Raporda öne çıkan bir diğer veri ise H&M’in Kapsam 3 emisyonlarının, Zara veya Shein’e kıyasla yalnızca yarısı kadar olması. Her ne kadar şirket, doğrudan operasyon kaynaklı (Kapsam 1 ve 2) emisyonlarda daha yüksek değerlere sahip olsa da, bu kategoriler toplam emisyonun daha küçük bir kısmını oluşturuyor. H&M, tedarikçilerine temiz enerjiye geçişte destek sağlayan az sayıdaki şirketten biri olarak da öne çıkıyor.
Stand.earth'teki kurumsal iklim kampanyaları başkanı Rachel Kitchin, "Inditex önemli ölçüde daha iddialı iklim hedefleri belirledi. Aynı zamanda, şirketin emisyonlarının hem ulaşımda hem de üretimde artmaya devam ettiğini gördük" diye ekledi.
Sürdürülebilir moda konusunda öncü rol üstlenen az sayıda şirket, bu alandaki dönüşümün mümkün olduğunu gösteriyor. Doğru yöntemlerle, net sıfır hedeflerine ulaşmak için somut adımlar atılabiliyor. Ancak sektörün genelinde hâlâ yetersiz çaba gösteren çok sayıda marka bulunuyor. Bu durum, moda endüstrisinin tamamında gerçek ve kalıcı değişim için daha güçlü bir kolektif irade gerektiğini gözler önüne seriyor.
Yorumlar